
Zielona-Korzeniec i okolice - dzielnica
D Ą B R O W A G Ó R N I C Z A 2 0 1 4 - 2019
SZKOLNICTWO W DZIELNICY

Szkoła podstawowa nr 16 z oddziałami przedszkolnymi im.Związku Orła Białego
ul. Konopnickiej 56
41-300 Dąbrowa Górnicza
woj. Ślaskie
tel. (fax) 032 262 38 71; 032 261 22 12
e-mail: sp16gim13@interia.pl
HISZTORIA SZKOŁY
1-go września 1955 roku otwarto w budynku przy ulicy Konopnickiej 56 szkołę podstawową nr 16.
Była to szkoła o jedenastoklasowym sposobie nauczania (tzw. jedenastolatka).
Poprzednio mieściły się tutaj: gimnazjum, oraz liceum ogólnokształcące (do 1965 r.). Od momentu reformy oświaty do budynku ponownie zostało wprowadzone gimnazjum (nr 13), tworząc w ten sposób w połączeniu ze szkołą podstawową (16), Zespół Szkół nr 1. W roku 1960 szkole nadano imię Waleriana Łukasińskiego. W holu głównym wisi jego portret, namalowany przez Adama JARCZOKA.
W 2005 roku szkole nadano nowe imię, a mianowicie "Związku Orła Białego". 10 listopada 2009 .r odbyła się uroczystość poświecenia przeniesionego pomnika Członków Związku Orła Białego, autorstwa znanego polskiego rzeźbiarza pana Zygmunta Brachmańskiego. Od 2013 r. Szkoła Podstawowa nr 16 z Oddziałami Przedszkolnymi im. Związku Orła Białego.
OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE
Szkolne Koło Astronomiczne
im. Stanisława R. Brzostkiewicza
Obserwatorim znajduje się w budynku Zespołu Szkół nr 1
w Dąbrowie Górniczej przy ulicy Konopnickiej 56.
Uroczyste otwarcie miało miejsce 19 listopada 2003 roku.
W uroczystości brały udział osobistości Dąbrowy Górniczej i zaproszeni goście.
Powstało w niespełna rok. O jego budowie mówiło się już bardzo dawno, ale zawsze brakowało funduszy na sfinalizowanie przedsięwzięcia, które nie należy do najtańszych. Ostatecznie budowa została sfinansowana z funduszy miasta, by mogła służyć zarówno dzieciom jak i dorosłym, tym z pasją jak i tym, którzy być może chcą poszukać siebie pośród gwiazd.
Lokalizacja została wskazana przez amatora astronomii, Dariusza Nelle, który starał się o budowę takiej placówki w mieście od kilku lat. Wybrał szkołę poza centrum miasta, bowiem silne oświetlenie ulic nie poprawia, a jedynie utrudnia nocne obserwacje astronomiczne.
Nasze obserwatorium, jako przyszkolne, jest pierwszą tego typu placówką w województwie śląskim, a drugą w Polsce.
Do dyspozycji astronomów jest teleskop z Zakładu Optyki Instrumentalnej "Uniwersał" o półmetrowej średnicy, ogniskowej zwierciadła głównego równej 7094 mm. i zasięgu gwiezdnym 15 MG , nad którym znajduje się rozsuwana obrotowa kopuła. Ponoć to największy amatorski teleskop w kraju. Powstała także sala audiowizualna wyposażona w przetwarzacz obrazu CCD oraz kamerę, która może rejestrować procesy zachodzące na niebie.
Obserwatorium się rozwija. Obecnie, przy współpracy Uniwersytetu Toruńskiego, budowany jest radioteleskop. Gotowa jest już czasza o średnicy 2 metrów. Trwa kompletownie sprzętu elektronicznego. Młodzi astronomowie myślą o wzięciu udziału w programie SETI - poszukiwaniu sygnałów radiowych od obcych cywilizacji.
PATRIONI

WALERIAN ŁUKASIŃSKI
(1786 - 1868) - major 4 pułku piechoty liniowej Księstwa Warszawskiego, dzialacz polityczny. Od 1811 roku działacz masonerii. W roku 1819 współzałożyciel Wolnomularstwa Narodowego w Warszawie. Po rozwiązaniu Wolnomularstwa, zainicjował powstanie i stał sie przywodcą tajnego Towarzystwa Patriotycznego (1821). Celem Towarzystwa miało być zjednoczenie byłych ziem Rzeczypospolitej z Królestwem Polskim i obrona Konstytucji 1815 roku. W 1822 roku zostaje 1822 aresztowany i skazany na 9 lat pobytu w twierdzy Zamość.
ZWIĄZEK ORŁA BIAŁEGO
Jesienią 1939 roku powstaje w Dąbrowie Górniczej oddział Związku Orła Białego. Na jego czele w mieście staje Walenty Zygmunt. W skład oddziału weszli nauczyciele, byli wojskowi, działacze różnych przedwojennych organizacji społecznych i politycznych, związanych z obozem londyńskim. Organizacja powstała w Sosnowcu, jednak wobec szybkiego wzrostu ilości członków, podjęto decyzję o podziale na organizacje miejskie. Z początkiem 1940 roku zorganizowano obwód ZOB, na którego czele staje Ignacy Frąckiewicz. W ZOB-ie działali między innymi: działacz harcerski Piotr Reroń (ŻUBR), urzędnik magistratu Marian Gawęda, sztygar kopalni "Paryż" Zenon Śmielewski, urzędnik Ignacy Frąckiewicz i wielu innych. Następcami Frąckiewicza byli kolejno: Piotr Reroń, Marian Gawęda. Związek Orła Białego w połowie 1940 roku liczył już w całym Zagłębiu około 3500 członków. W hucie "Bankowa" zbierano informacje o produkcji zbrojeniowej, na kolei o ruchu transportów wojskowych. Mimo szybkiego rozwoju, organizacja ta jednak nie istniała zbyt długo. Już w maju 1940 roku nastąpiły pierwsze aresztowania. Wówczas to, po strajku w kopali "Flora", aresztowano wielu działaczy, między innymi Piotra Reronia. Zaraz potem kolejnych przywódców, których po ciężkim więzieniu i przesłuchaniach skazano na śmierć. Nieliczni, którym się udało uniknąć prześladowań niemieckich, weszli później w skład Związku Walki Zbrojnej, organizacji opartej na korpusie oficerskim, a kierowanej przez rząd emigracyjny w Londynie.
Za współorganizację buntu otrzymał podwojenie kary. Po wybuchu powstania listopadowego wywieziony został do twierdzy w Szlisselburgu, jako tajny więzień, gdzie przebywał do śmierci.